|
|
 |
Ancona is de belangrijkste plaats van de Marche en hoofdstad van de provincie Ancona. De stad ligt schilderachtig tussen de voorgebergten Colle Astagno en Colle Guasco aan de Middenitaliaanse Adriatische kust. Ancona is bovendien een belangrijk verkeersknooppunt van de spoorwegen, met zijn luchthaven en handels en marinehaven. In de laatste wereldoorlog liep de stad veel schade op: de oude stadswijken bij de haven werden vrijwel geheel verwoest. Nieuwe woonwijken ontstonden sindsdien, vooral in het oostelijke deel van de stad. Van Ancona gaan veerboten naar Joegoslavië en Griekenland.
Ancona werd omstreeks 390 v. Chr. als Dorica Ancon (van het Griekse 'ankon = boog) door vluchtelingen uit Syracuse op een boogvormige kustuitham gesticht. De stad die vanaf de 3de eeuw v. Chr. een Romeinse kolonie was, kreeg onder Caesar en Trajanus vestingwerken en werd tot een vlootbasis uitgebouwd. Hoewel de stad in 774 door Karel de Grote aan de paus geschonken werd en vanaf de 16de eeuw definitief deel uitmaakte van de kerkelijke staat, wist zij in de middeleeuwen de facto haar onafhankelijkheid te bewaren. Ancona is sinds 462 zonder onderbreking bisdom.
Middelpunt van de stad is de Piazza della Repubblica; westelijk hiervan de haven, waarvan het ovale bassin een middellijn van 800 tot 900 m heeft en waarvan het noordelijke stuk uit de Romeinse tijd dateert. Aan het oostelijk uiteinde van de dam de marmeren Romeinse triomfboog, de Arco di Traiano, die volgens het opschrift in het jaar 115 n. Chr. werd opgericht voor keizer Traianus, zijn echtgenote en zijn zuster. Westelijk hiervan de Arco Clementino (18 de eeuw). In de haven het voormalige lazaret dat in 1773 in een vijfhoekig bastion werd gebouwd. Vlakbij de Porta Pia (1789).
Het lazaret
Van de Piazza della Repubblica gaat het rechts langs de schouwburg (1827) naar de langgerekte Piazza del Plebiscito met de via een bordes te bereiken kerk Santo Domenico (18de eeuw). Even verder de Loggia dei Mercanti (beurs), een laatgotisch gebouw met voorgevel van Giorgio da Sebenico (14541459) . Daarnaast het mooie Palazzo Benincasa (15de eeuw). Van hier naar rechts naar de kerk Santa Maria della Piazza (10de eeuw) met een weelderige fa,cade uit 1210.—Benoorden deze kerk vindt u aan de Piazza San Francesco de kerk San Francesco delle Scale met een overdadig gotisch portaal van Giorgio da Sebenico (1455 1459).
Van de Piazza San Francesco voert in noordelijke richting de Via Pizzecolli naar de kerk Del Gesu (18de eeuw; uitzicht) en naar het loodrecht boven de zee gelegen Palazzo Comunale (of Palazzo degli Anziani; 13de eeuw), waar o.a. een kleine schilderijenverzameling ondergebracht is (werken van Titiaan, Lotto, Crivelli e.a.). Niet ver hiervandaan het Palazzo Ferretti (16de eeuw) met het Museo Nazionale delle Marche (prehistorische en antieke vondsten). Van hier komt u, hetzij via een trap hetzij over de nieuw aangelegde panoramaweg met verschillende scherpe bochten, op de top van de Monte Guasco waar zich op de plaats van een vroegere Venustempel de dom verheft. Deze uit de 12de eeuw daterende Byzantijns Romeinse koepel bouw in de vorm van een Grieks kruis is aan de heilige Cyriacus gewijd. De façade dateert uit de 13de eeuw. In de Crypts het kleine Museo den Duomo, waar de met reliëfwerk versierde oudchristelijke sarcofaag van Flavius Gorgonius, prefect van pretorianen (4de eeuw), bijzondere aandacht verdient.